Bitkisel Yağ Piyasasının Son Trendleri ve Tahminleri

▶ 2024 yılının Nisan-Eylül ayları arasında 8 büyük bitkisel yağın dünya üretim miktarının yalnızca 2,1 milyon ton artması bekleniyor ve bu, 2023 yılının Ekim-Mart ayları arasında kaydedilen 3,2 milyon tonluk artışla karşılaştırılıyor.

▶ Dünya pazarının soya yağına olan bağımlılığı, sezonun kalanında artacak.

▶ Dünya bitkisel yağ stoklarının 2024 Eylül'üne kadar 31,8 milyon tona düşmesi bekleniyor (bir önceki yıla göre 0,7 milyon ton azalma) ve bu, son iki yıldır kaydedilen artışla tezat oluşturuyor.

Bitkisel yağ piyasası son yıllarda çeşitli dalgalanmalar yaşadı. Bu piyasanın eğilimlerini ve tahminlerini yakından incelersek, aşağıdaki temel noktalar ortaya çıkıyor.

Üretim Miktarı ve Büyümedeki Yavaşlama:

22023/24 sezonunda 8 büyük bitkisel yağın üretim miktarının 219,1 milyon ton olması bekleniyorve bu, bir önceki yıla göre 5,3 milyon tonluk bir artış anlamına geliyor. Ancak bu artış oranı, önceki sezonun 9,4 milyon tonluk artışına kıyasla önemli ölçüde yavaşlamış durumda. Özellikle palmiye yağında üretimdeki artış sınırlı kaldı ve ayçiçeği yağı ile kanola yağında da üretim artışı durma noktasına geldi. Bu düşüşlere rağmen, soya yağındaki üretim hala canlılığını koruyor ve diğer yağlardaki düşüşleri bir ölçüde dengeliyor. Bu durum, bitkisel yağ piyasası içindeki ürün bazlı üretim farklılıklarını ve belirli yağlara yönelik artan talebin etkisini yansıtıyor.

Üretim Miktarı Artış Tahmini:

Yaklaşan 2024 yılının Nisan-Eylül ayları arasında 8 büyük bitkisel yağın dünya üretim miktarının 2,1 milyon ton artması bekleniyor. Bu, önceki 6 aylık dönemdeki 3,2 milyon tonluk artışla karşılaştırıldığında, soya fasulyesinin bol arzı sayesinde soya yağına olan bağımlılığın artacağı tahmin ediliyor. Bu, bitkisel yağ pazarındaki önemli değişikliklerden biri olup, belirli bir yağın arz ve talebindeki değişimin piyasa genelinde yarattığı etkiyi gösteriyor.

Fiyat Eğilimleri ve Tüketim Artışı:

2023 yılının Ekim-Mayıs ayları arasında büyük bitkisel yağ fiyatlarında, ayçiçeği yağına yönelik ithalat talebindeki yavaşlama ve artan ihracat arzı nedeniyle baskı oluştu. Bu durum, bitkisel yağ fiyatlarının bir önceki yıla göre düşmesine yol açarken, aynı zamanda gıda ve enerji sektörlerindeki tüketim miktarını artırdı. Özellikle, 2023 yılının Ekim-Mart ayları arasında 8 büyük bitkisel yağın dünya tüketim miktarında bir önceki yıla göre 5,0 milyon tonluk bir artış kaydedilmesi dikkat çekicidir. Bu durum, tüketicilerin bitkisel yağlara olan yüksek talebini ve ilgili sektörlerin büyümesini yansıtıyor.

Fiyat Eğilimleri ve Tüketim Artışı:

2023 yılının Ekim-Mayıs ayları arasında büyük bitkisel yağ fiyatlarında, ayçiçeği yağı ithalat talebindeki yavaşlama ve artan ihracat arzı nedeniyle baskı oluştu.

Bu nedenle bitkisel yağ fiyatları bir önceki yıla göre düştü ve gıda ile enerji sektörlerindeki tüketim miktarı arttı.

2023 yılının Ekim-Mart ayları arasında 8 büyük yağın dünya tüketim miktarı bir önceki yıla göre 5,0 milyon ton arttı.

Stok Miktarındaki Azalma:

2023 yılının Ekim başında 2,0 milyon ton olan stok artışı, 2024 yılının Mart sonu itibarıyla 0,6 milyon tona düştü.

Palmiye yağı stokları bir önceki yıla göre belirgin şekilde azaldı.

Tüketim Büyümedeki Yavaşlama:

ABD'deki biyodizel aşırı üretiminin, 2024 yılının Nisan-Eylül ayları arasında tüketim büyümesinde yavaşlamaya yol açması bekleniyor.

Bu dönemde dünya tüketim büyümesinin 3,3 milyon tona yavaşlaması bekleniyor, ancak sezon genelinde 8,5 milyon tonluk bir artış öngörülüyor.

Ticaret Hacmindeki Azalma:

Sıkılaşan palmiye yağı arzı ve Hindistan gibi ithalatçı ülkelerdeki yüksek stok seviyeleri nedeniyle, 2023 yılının Ekim-Mart ayları arasında dünya ihracat miktarı 2,5 milyon ton azaldı.

Palmiye yağı ihracatındaki azalma, ayçiçeği yağı ihracatındaki artışla telafi edilemedi.

Gelecek İçin Beklentiler:

Hindistan ve diğer ithalatçı ülkelerdeki stokların azalmasıyla, 2024 yılının Nisan-Eylül ayları arasında ithalat miktarında artış bekleniyor.

Ancak ayçiçeği yağı ve kanola yağının sınırlı arzı sorun teşkil ediyor.

Palmiye yağı üretimindeki artış, ihracat arzını kademeli olarak tamamıyor ve Arjantin'deki soya yağı ihracatı artıyor ancak Brezilya ve ABD'deki ihracat, iç talep nedeniyle sınırlı kalıyor.

Son Stok Miktarı Tahmini:

2024 Eylül'üne kadar dünya bitkisel yağ stoklarının 31,8 milyon tona düşmesi bekleniyor ve bu, bir önceki yıla göre 0,7 milyon tonluk bir azalma anlamına geliyor.

Palmiye yağı stoklarındaki azalma ile ayçiçeği yağı stoklarındaki azalmanın birleşik etkisiyle ortaya çıkacak.

​